«Για εμάς επιτελικό κράτος συνιστά ένα Δημόσιο που λειτουργεί με αξιοκρατία, αντικειμενικότητα και αποτελεσματικότητα πέρα από κάθε πελατειακή και ψηφοθηρική πρακτική.

Για την κυβέρνηση της ΝΔ, δυστυχώς, το επιτελικό κράτος δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένα υπερσυγκεντρωτικό πρωθυπουργικοκεντρικό μοντέλο»

Στην Ολομέλεια της Βουλής τοποθετήθηκε η βουλευτής Β2 Δυτ. Τομέα Αθήνας, κα Νάντια Γιαννακοπούλου στη συζήτηση για το νομοσχέδιο του Υπουργείου Επικρατείας «Επιτελικό Κράτος: Οργάνωση, λειτουργία και διαφάνεια της Κυβέρνησης, των Κυβερνητικών Οργάνων και της Κεντρικής Δημόσιας Διοίκησης», τονίζοντας πως η κυβέρνηση νομοθέτησε για το επιτελικό κράτος, χωρίς καν να έχει ορίσει τι ακριβώς εννοεί με αυτόν τον όρο.

«Η κρίση ανέδειξε εντονότερα τις παθογένειες της δημόσιας διοίκησης. Αυτό που ακούμε συνέχεια από τους πολίτες είναι ότι δεν υπάρχει κράτος ή ότι δεν λειτουργεί το κράτος. Και ακριβώς αυτό είναι το μεγάλο θέμα, στο οποίο καλούμαστε να δώσουμε απαντήσεις», συμπλήρωσε χαρακτηριστικά. Σύμφωνα με τη βουλευτή Β2 Δυτ. Τομέα Αθήνας, σε συνθήκες δημοσιονομικής ανελαστικότητας και χρονικής πίεσης απαιτείται μια «μεταρρυθμιστική έκρηξη» στη δημόσια διοίκηση. Όχι αποσπασματικές διευθετήσεις, που συντείνουν στην υπερσυγκέντρωση της κρατικής δομής, ενώ στόχος πρέπει να είναι η αποκέντρωση και η απλοποίηση των διαδικασιών. Αλλά μια διαρκής εφαρμογή στην πράξη προτύπων διαδικασιών που αναπροσαρμόζονται αναλόγως των αποτελεσμάτων. Τέλος, για να έχουμε ένα ορθό επιτελικό κράτος, κατά την Νάντια Γιαννακοπούλου,

«Α. Χρειαζόμαστε τη σύσταση ενός συντονιστικού κέντρου διακυβέρνησης για τον αποτελεσματικότερο έλεγχο του κυβερνητικού έργου και της δημόσιας διοίκησης,

Β. Είναι αναγκαία η αναμόρφωση των κεντρικών υπηρεσιών των Υπουργείων με την αναδιάρθρωση των οργανωτικών τους δομών.

Γ. Είναι επίσης απαραίτητη η διάκριση των αρμοδιοτήτων της κεντρικής διοίκησης αφενός σε υποστηρικτικές και επιτελικές, που ασκούνται από τα κεντρικά Υπουργεία και αφετέρου σε εκτελεστικές, που θα αποκεντρώνονται σταδιακά στα κατά τόπους και καθ’ ύλην αρμόδια όργανα και ιδιαίτερα στην Αυτοδιοίκηση».

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της τοποθέτησης:

«Κύριε Πρόεδρε, Κύριε Υπουργέ, Κυρίες και Κύριοι Συνάδερφοι, Δεν νομίζω πως υπάρχει κάποια ή κάποιος σε αυτή την αίθουσα που να μην πιστεύει πως ο εκσυγχρονισμός του κράτους και της δημόσιας διοίκησης, αποτελεί αδήριτη ανάγκη, αναγκαία προτεραιότητα και προϋπόθεση για να καταφέρει η χώρα να ξεφύγει από τη στασιμότητα, να επουλώσει τις πληγές της από την δεκαετή κρίση και να βαδίσει προς την ανάπτυξη με κοινωνική δικαιοσύνη και σεβασμό στον πολίτη. Παρά το γεγονός ότι όλοι αναγνωρίζουμε αυτή την αναγκαιότητα, μιας μεγάλης δηλαδή μεταρρύθμισης, δυστυχώς δεν έχουμε καταφέρει μέχρι στιγμής ως πολιτικό σύστημα να συμφωνήσουμε σε ένα ολοκληρωμένο, συνολικό σχέδιο με τρεις, όπως πιστεύω, βασικούς άξονες: το επιτελικό κράτος- το χτύπημα της γραφειοκρατίας και την αποκέντρωση, με την μεταφορά σημαντικών αρμοδιοτήτων στην Αυτοδιοίκηση.

Τελικά, είναι θέμα πολιτικής βούλησης και δυστυχώς ούτε οι κυβερνήσεις του Σύριζα, ούτε η κυβέρνηση της ΝΔ σήμερα δείχνουν να έχουν αυτή την πολιτική βούληση, παρά τα αντιθέτως λεγόμενα όταν βρίσκονται στην αντιπολίτευση. Σε γενικές γραμμές αντιμετωπίζουν το κράτος ως κομματικό λάφυρο. Εισάγεται σήμερα στην Ολομέλεια της Βουλής, ένα νομοσχέδιο, που σκοπό του έχει βάσει των λεγόμενων του Υπουργού «την αναβάθμιση των θεσμών συνολικά έτσι ώστε η δημοκρατία να βρει ένα σύγχρονο αποτύπωμα». Αλλαγές στη δημόσια διοίκηση έγιναν κατά περιόδους πολλές και σημαντικές, με κορυφαίες, τον ΑΣΕΠ, την Διαύγεια και σοβαρές τομές στην Αυτοδιοίκηση που όλες φέρουν την σφραγίδα του ΠΑΣΟΚ. Όμως η μεταρρύθμιση των μεταρρυθμίσεων παραμένει ακόμη ζητούμενο, δηλαδή η αναμόρφωση του ελληνικού δημοσίου με τη δημιουργία ενός πραγματικά επιτελικού κράτους. Αυτό απαιτεί συνολικό, τολμηρό σχέδιο με στόχους, καθώς και συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα σύνδεσης των δράσεων με τους στόχους. Αναμφίβολα η κρίση ανέδειξε εντονότερα τις παθογένειες της δημόσιας διοίκησης. Αυτό που ακούμε συνέχεια από τους πολίτες είναι ότι δεν υπάρχει κράτος ή ότι δεν λειτουργεί το κράτος. Και ακριβώς αυτό είναι το μεγάλο θέμα, στο οποίο καλούμαστε να δώσουμε απαντήσεις.

Με το παρόν Σχέδιο Νόμου, η κυβέρνηση της ΝΔ παρακάμπτει κατακτήσεις της ελληνικής πολιτείας όπως είναι η δημόσια διαβούλευση. Καταθέτει σήμερα νομοσχέδιο για το επιτελικό κράτος, χωρίς να έχει αναρτήσει το εν λόγω νομοσχέδιο για διαβούλευση στο opengov". Κύριε Υπουργέ είχατε πολύ χρόνο στη διάθεσή σας για να ενημερώσετε τους πολίτες για το νομοσχέδιο. Γιατί δεν το κάνατε; Υπηρετεί αυτό τις αρχές της καλής νομοθέτησης; Σε αυτά βέβαια που πρέπει να αναγνωρίσουμε στα θετικά είναι πως ο κος Υπουργός άκουσε κι έκανε δεκτές αρκετές αλλαγές της Αντιπολίτευσης, όπως προέκυψαν από την συζήτηση στην επιτροπή. Όμως, κε Υπουργέ, αυτό δεν αλλάζει την ουσία. Αξιοσημείωτο πάντως παραμένει, πως προτάσσεται ως στόχος του νομοσχεδίου, η αποπολιτικοποίηση των θέσεων και η εύρυθμη λειτουργία του κράτους. Πώς ακριβώς το ορίζετε αυτό κε Υπουργέ; Να σας θυμίσω μόνο, σε ό,τι αφορά τον νόμο της προηγούμενης κυβέρνησης (4369/2016) για τους μόνιμους γενικούς γραμματείς πενταετούς θητείας, που ως αντιπολίτευση είχατε εντόνως καταγγείλει, κατηγορώντας την τότε κυβέρνηση για βιογραφικά υποψηφίων που βρίσκονταν σε υπουργικά γραφεία, έρχεστε τώρα και τοποθετείτε, τους δικούς σας γενικούς γραμματείς να αναλάβουν καθήκοντα στα υπουργεία, επιμένοντας πως οι θέσεις αυτές είναι πολιτικές, δηλαδή κάνετε αυτό που κατηγορούσατε!!!

Κύριε Υπουργέ, αν πιστεύετε πως θα λύσετε τα χρόνια προβλήματα που ταλανίζουν την δημόσια διοίκηση, απλά δίνοντας υπερεξουσίες στο Πρωθυπουργικό γραφείο, κι ενισχύοντας ένα υπερσυγκεντρωτικό πρωθυπουργικοκεντρικό μοντέλο, με προσωπικό μάλιστα που αποτελείται από 440 υπαλλήλους, ή μήπως τελικά περισσότερους; Αν πιστεύετε πως θα επέλθει η αποκομματικοποίηση της δημόσιας διοίκησης, απλώς με το να ορίζετε υπηρεσιακούς γενικούς γραμματείς, που ναι, είναι θετικό μέτρο, όμως δημιουργείτε όργανα με αλληλοεπικαλυπτόμενες αρμοδιότητες, με τους γενικούς και ειδικούς γραμματείς, και χωρίς στην ουσία να μειώνετε ούτε τον αριθμό των γραμματέων, ούτε τον αριθμό των μετακλητών, παρά τις προεκλογικές δεσμεύσεις σας. Αν νομίζετε πως πατάσσετε την γραφειοκρατία με το να διαμηνύετε πως «Οι αποφάσεις θα λαμβάνονται από την υπηρεσιακή διοίκηση, διότι εμπιστεύεστε τη δημοσιοϋπαλληλία» και την ίδια στιγμή να ψαλιδίζετε αρμοδιότητες κρατικών μονάδων με πρακτική και συμβολική αξία.

Αν νομίζετε ότι αποτελεί μεταρρύθμιση η για πρώτη φορά υπαγωγή στην έννοια του κεντρικού κράτους των ανεξάρτητων αρχών, κάτι που είναι νομικά και συνταγματικά άτοπο και η κατάργηση του θεσμού του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης. Εμείς με βεβαιότητα και μετά λύπης σας λέμε, πως με αυτό το σ/ν και τις περισσότερες ρυθμίσεις του, κάνετε μια τρύπα στο νερό. Σε συνθήκες δημοσιονομικής ανελαστικότητας και χρονικής πίεσης θα έλεγε κάποιος πως απαιτείται ένα «μεταρρυθμιστικό Big Bang» στη δημόσια διοίκηση. Όχι αποσπασματικές διευθετήσεις, που συντείνουν στην υπερσυγκέντρωση της κρατικής δομής, ενώ στόχος θα έπρεπε να είναι η αποκέντρωση και η απλοποίηση των διαδικασιών. Αλλά μια διαρκής εφαρμογή στην πράξη προτύπων διαδικασιών που αναπροσαρμόζονται αναλόγως των αποτελεσμάτων. Εμείς, το Κίνημα Αλλαγής, έχουμε πάγια θέση ότι το κράτος έχει ανάγκη από ένα συνολικό μεταρρυθμιστικό σχέδιο.

α) Χρειαζόμαστε τη σύσταση ενός συντονιστικού κέντρου διακυβέρνησης για τον αποτελεσματικότερο έλεγχο του κυβερνητικού έργου και της δημόσιας διοίκησης.

β) Είναι αναγκαία η αναμόρφωση των κεντρικών υπηρεσιών των Υπουργείων με την αναδιάρθρωση των οργανωτικών τους δομών.

γ) Είναι επίσης απαραίτητη η διάκριση των αρμοδιοτήτων της κεντρικής διοίκησης αφενός σε υποστηρικτικές και επιτελικές, που ασκούνται από τα κεντρικά Υπουργεία και αφετέρου σε εκτελεστικές, που θα αποκεντρώνονται σταδιακά στα κατά τόπους και καθ’ ύλην αρμόδια όργανα και ιδιαίτερα στην Αυτοδιοίκηση.

Κυρίες και Κύριοι , Η μεταρρύθμιση στο Δημόσιο είναι σήμερα περισσότερο από ποτέ επιβεβλημένη. Για να γίνει όμως πραγματικότητα, απαιτούνται όχι απλώς συνεννόηση, όχι fast track νομοσχέδια, αλλά εθνική συνεννόηση και συνέργεια. Αν αυτά υπάρχουν τότε είναι βέβαιη και η επιτυχία. Δυστυχώς όμως κάτι τέτοιο δεν επιτυγχάνεται με το παρόν νομοσχέδιο».